CTET 2022: केंद्रीय शिक्षक पात्रता परीक्षा में संस्कृत पेडगॉजी से पूछे जाने वाले इन सवालों से करें, आगामी CTET परीक्षा की पक्की तैयारी

Spread the love

CTET 2022 Sanskrit Pedagogy Model MCQ: केंद्रीय शिक्षक पात्रता परीक्षा याने सीटीईटी का आयोजन इस वर्ष दिसंबर माह में किया जाएगा.जिसका नोटिफिकेशन सीबीएसई के द्वारा हाल ही में जारी किया जा चुका है उम्मीद है कि जल्द ही परीक्षा के लिए आवेदन की प्रक्रिया शुरू होगी, ऐसे में केंद्रीय शिक्षक पात्रता परीक्षा में शामिल होने वाले अभ्यर्थियों को अपनी तैयारियां शुरू कर देनी चाहिए. इसी संदर्भ में आज इस आर्टिकल में हम भाषा शिक्षण के अंतर्गत ‘संस्कृत पेडगॉजी’ से पूछे जाने वाले महत्वपूर्ण सवाल लेकर आए हैं जो की परीक्षा की दृष्टिकोण से बेहद महत्वपूर्ण है, इसलिए इन्हें एक नजर जरूर पढ़ें.

आपको बता दें कि इस परीक्षा में सफल होने वाले अभ्यर्थी प्राइमरी और अपर प्राइमरी में शिक्षक के पदों के लिए आवेदन करने के पात्र होते हैं. इस परीक्षा का आयोजन साल में दो बार जुलाई और दिसंबर में होता है. नोटिफिकेशन जारी होने के बाद, योग्य और इच्छुक अभ्यर्थी सीटीईटी की आधिकारिक वेबसाइट ctet.nic.in पर जाकर अपना आवेदन कर सकेंगे.

संस्कृत पेडागोजी के ऐसे सवाल जो सीटेट परीक्षा में बार-बार पूछे जाते हैं, अभी देखें—CTET 2022 Sanskrit Pedagogy Model MCQ Question

Q. अधिगमस्य (Learning) कः सिद्धान्तः एवं विश्वसिति – “विकासस्य स्रो तः पर्यावरणे निहितम् अस्ति न तु व्यक्तौ ।”

1. व्यवहारसिद्धान्त (Behaviorism)

2. जन्मस्थान सिद्धान्तः (Nativism)

3. सम्प्रेष्णात्मकम् भाषाशिक्षणम् (Communicative language teachi

4. सामाजिक निर्माणात्मकता (Social constructivism)

Ans.4

Q. आधारभूत-अन्तरव्यक्ति-सम्प्रेषण योग्यता (basic interpersonal co mmunicative skill) कथ्यते।

1. उच्चश्रेण्याः भाषायोग्यता

2. सूक्ष्मीकरणस्य भाषा

3. दैनिकवार्तालापस्य भाषा

4. अन्तर्भाषा (Inter language)

Ans.3

Q. मातृभाषाश्रितायाः बहुभाषीयतायाः अर्थः अस्ति

1. विद्यालय वहुभाषाणाम् अध्ययनम्

2. छात्राः विद्यालयीयशिक्षां मातृभाषया गृहभाषया प्रारभन्ते, तदनु ते न्यूनतम योः द्विभाषयोः वृद्धिं कुर्वन्ति

3. छात्राः तेषां स्थानीयभाषां, राज्यभाषां हिन्दीभाषां, आङ्ग्लभाषा, प्राचीन साहित्यभाषा (classical language) तथा बैदेशिकीभाषा: शिक्षन्ते ।

4. छात्राः राज्यभाषामाध्यमेन शिक्षन्ति, तत्पश्चात् हिन्दीभाषायाः, आङ्ग्लभा षायाश्च वृद्धिं कुर्वन्ति

Ans.2

Q. कश्चित् पाठकः “कोविड-19 नामकस्य विश्वव्यापिनः व्याधे प्राथमिक वि द्यालयेषु छात्राणाम् अध्ययने प्रभावः” इति विषयम् आश्रित्य एकं पाठ्यविष यं पठति तस्य प्रयोजनम् अस्ति समग्रं विषयम् अवगम्य एकस्यां गोष्ट्यां प्रस्तुतीकरणम् । एतत् पठनम् किम् कथ्यते।

1. चिन्तनपरकपठनम् (Reflective reading)

2. समीक्षात्मकपठनम् (Critical reading)

3. विहङ्गमदृष्टिपठनम् (Skimming)

4. परिवीक्षणम् (Scanning)

Ans.3

Q. कश्चित् श्रोता श्रवणकाले मुख्यविषयं शृणोति । सः अनुमानेन विचारं गृह्णा ति, आकलयति, सारं च निर्माति । एताः पद्धत्यः काः कथ्यन्ते

1. ऊर्ध्वाध: (top-down) पद्धत्यः

2. अधः-ऊर्ध्वपद्धत्यः

3. विश्लेषणात्मकपद्धत्यः

4. संज्ञानात्मक पद्धत्यः

Ans.1

Q. व्याकरणशिक्षणे प्रक्रियात्मकं ज्ञानम् किं कथ्यते –

1. शब्दरूपस्य ज्ञानम्, विवरणम्, सीमित अभ्यासे अस्य प्रयोगः ।

2. एतद् ज्ञानम् यत् प्रयोगे शब्दरूपं कथं कार्यं करोति, स्वयं च प्रयोगः ।

3. व्याकरणस्य नियमानां पश्चात् स्मरणार्थं सम्यग्बोधः ।

4. व्याकरणस्य पुस्तके वर्णितस्य व्याकरणिकरूपस्य सम्यग्बोधः

Ans.2

Q. अष्टमीकक्षायाः अध्यापिका प्रतिवेदितवाक्यान्तर्गतं (reported speech) स्वछात्रान् व्याकरणनियमं पाठयन्ती स्वछात्रान् कामपि कथाम् पाठ्यं पठितुं कथयति यत्र प्रत्यक्षकथनं (direct speech) यथातथ्यं बहुवारं प्रकटयति । स स्वसाहाय्येन तं कथनं अप्रत्यक्षकथने परिवर्तयितुं कथयति । तदा सा विवृ णोति कथं प्रत्यक्षकथनम् अप्रत्यक्षकथने परिवृत्यते तथा क्रियायाः, क्रियावि शेषणादीनामपि परिवर्तनानि वर्णितानि । एषा पद्धतिः का कथ्यते ।

1. अध्ययन विनियोजन पद्धतिः

2. चेतना – उत्थापिका पद्धतिः

3. प्रत्यक्षकथनस्य परिवर्तनम्

4. परम्पराप्राप्तं वैयाकरणिकज्ञानम्

Ans.2

Q. निम्नलिखितेषु कतमः संस्थागतलेखने न आयति ?

a. पुनरावलोकनम् (review)

b. पाठ्यक्रमलेखनम्

c. शोकसन्देश:

d. दैनन्दिनीलेखनम् (diary entry

1. a तथा b

2. c तथा d

3. b तथाc

4. d तथा a

Ans.2

Q. निम्नलिखितं लेखनकार्यं किं कथ्यते ? मन्यताम् यत् त्वम् कथायां वाच कोऽसि आत्मनः मित्रं एकं पत्र लिख यस्मिन् तद् दिवसस्य स्वानुभवः वर्ण्यता

1. रचनात्मकम् लेखनम्

2. पत्र लेखनम्

3. बहिर्वेशनलेखनम् (extrapolative)

4. दीर्घ उत्तरलेखनम्

Ans.3

Read more:

CTET 2022: सीटेट परीक्षा में भाषा सेक्शन के अंतर्गत ‘संस्कृत’ से पूछे जाने वाले संभावित प्रश्नों से करें आगामी परीक्षा की, पक्की तैयारी

Sanskrit Model Test Paper 1: सीटेट एग्जाम बेहतर अंकों के साथ क्वालीफाई करने के लिए संस्कृत पेडगॉजी के संभावित सवाल, यहां पढ़िए

CTET सहित सभी TET परीक्षाओ की ऐसी ही अन्य महत्वपूर्ण जानकारी प्राप्त करने के लिए आप हमारे टेलेग्राम चैनल के सदस्य जरूर बने। आप CTET परीक्षा से संबन्धित किसी भी जानकारी के लिए नीचे कमेंट करके अपने प्रश्न पूछ सकते है।.

Follow Facebook – Click Here
Join us on Telegram – Click Here
Follow us on Twitter – Click Here

Spread the love

Leave a Comment