Read more: REET Mains Exam 2023: रीट मुख्य परीक्षा का शेडुल हुआ घोषित, इस तारीख़ को होगी परीक्षा

संस्कृत भाषा शिक्षण पर आधारित बेहद महत्वपूर्ण प्रश्नोत्तरी, यहां पढ़ें—quiz on Sanskrit pedagogy for CTET exam 2022

1. शिक्षाशास्त्रस्य शिक्षकेन स्वीकृत्यर्थं शिक्षाशास्त्रस्य सामग्र्यां समावेशः कथ्यते-

a) प्रामाणिकसाम्रगी तथा सामग्र्याः स्वीकृतिः ।

b) सामग्र्याः विषयकवस्तुपरक प्रामाणिकता ।

c) सामग्र्याः शिक्षाशास्त्रीया प्रामाणिकता ।

d) सामग्र्याः प्रक्रियात्मिका प्रामाणिकता।

Ans- c 

2. काव्यपाठनस्य प्रमुखं उद्देश्यं किम् अस्ति ?

a) काव्यम् मनोरञ्जनाय तथा विचारेभ्यः अस्ति।

b) काव्यम् व्याकरणशिक्षणाय अस्ति।

c) काव्यम् कवेर्विषये ज्ञानाय अस्ति।

d) काव्यं शब्दावलीं ज्ञातुं अस्ति।

Ans- a 

3. अष्टमीकक्षायाः काचिद् अध्यापिका तया भाष्यमानानि पञ्चवाक्यानि श्रोतुं तथा यथावत् लेखितुं कथयति । श्रवणस्य इयं का पद्धतिः अस्ति?

a) ऊर्ध्व-अधः पद्धतिः

b) श्रुतलेखपद्धतिः

c) सतर्कतया श्रवणपद्धतिः

d) अधः ऊर्ध्व पद्धतिः

Ans- d 

4. अध्यापनविधिः निर्दिशति –

a) कथं पाठयितव्यम्

b) किम् पाठयितव्यम्

c) कः पाठयितव्यः 

d) कुत्र पाठयितव्यम्

Ans- a 

5. भाषाशिक्षणाय रूपकेन्द्रित -भाषा-निविष्टियः (Form-oriented language inputs)

a) निविष्टीनां अर्थनिर्धारणम् ।

b) निविष्टौ निहितसूचनाः अवधानम्

c) लेखनशिक्षणाय निविष्टिप्र जनम्

d) उच्चारणम्, शब्दावल्याः व्याकरणस्य च प्रयोगः ।

Ans- d 

6. विचारविमर्शात्मक गतिविधिः कथं साहायं भवति-

a) सृजनात्मक विचारान् जनयति

b) मस्तिष्कस्पन्दनम् करोति 

c) पृच्छां जनयति

d) प्रतिपुष्टिं प्रददाति

Ans- a 

7. काचिद् अध्यापिका छात्रान् अविश्लेषितरूपे शब्दान् वाक्यानि च ददति । तत्पश्चात् तदा सा तां भाषासामग्रीं प्रकरणानुसारं प्रयोक्तुं छात्रान् कथयति । शब्दावली पाठनस्य अयं कः विधिः ?

a) भाषासामग्रीरूपेण शब्दावली

b) शब्दकोशीयविधिः

c) सम्प्रेषणात्मकविधिः 

d) संरचनात्मकविधिः

Ans- b 

8. संरचनाविषये ज्ञानम्. विवरणप्रदानम्,’ सीमिताभ्यासे अस्य प्रयोगः अस्ति

a) प्रक्रियात्मकं ज्ञानम्

b) सम्प्रेषणात्मकं सामर्थ्यम्

c) सम्प्रेषणात्मकं व्याकरणम्

d) निर्देशात्मक ज्ञानम् (Declarative Knowledge)

Ans- d 

9. भाषायां ध्वनेः सूक्ष्मतम-अर्थवान्-एककः अस्ति –

a) रुपिम: (morpheme)

b) अर्थविज्ञान: (semantics)

c) स्वनिम : ( Phoneme) 

d) वाक्यविज्ञान (Syntax)

Ans- c 

10. निम्नलिखितेषु किम् उत्तमपाठ्यपुस्तकस्य तत्त्वपूर्णः मानदण्डः नास्ति ?

a) भाषा शब्दसङ्ग्रहश्च

b) विषयवस्तु

c) शैली च योजना च

d) मुद्रणम् च बन्धनम् च (Binding)

Ans- d 

11. काचिद् अध्यापिका पञ्चमीकक्षायां स्वछात्रान् षड्वाक्यानां लघु- परिच्छेदं द्विवारं श्रोतुं कथयति तदा सा तान् चतुर्णां समूहेषु तम् परिच्छेदं पुनः लेखितुं कथयति सा कथयति यत् ते तं परिच्छेदं यथासम्भवं निकटतमं लेखितुं शक्नुवन्ति परिच्छेदस्य वाक्यानि मूलरूपे भवन्तु, इति न आवश्यकम् इदम् कार्यं किं कथ्यते –

a) रचनात्मकं लेखनम्

b) श्रवणम् भाषणम् च

c) परिच्छेदस्य श्रुतलेखनम्

d) वाक्यानां श्रुतलेखनम्

Ans- c 

12. काचिद् अध्यापिका पश्यति यत् केचन् छात्राः भाषायाः अनुच्छेदानां विस्तृतव्याख्यां तथा वाक्यसंरचनाम् अवगन्तुं काठिन्यम् अनुभवन्ति । तदा सा तेभ्यः उत्तमशब्दसङ्ग्रहं ददाति एवं वाक्यरचनायाः कौशलपूर्वकम् अभ्यासं कारयति कञ्चित्कालं पश्चात् सा छात्राणां काठिन्यम् दूरीकर्तुं सक्षमा आसीत् । सा कीदृशीं मूल्याङ्कनपद्धतिं प्रयुक्तवती ?

a) निदानात्मकपद्धतिम् (Diagnostic)

b) निर्माणात्मकपद्धतिम् (Formative)

c) संकलनात्मकपद्धतिम् (Summative)

d) स्थापनात्मकपद्धतिम् (Placement)

Ans- a 

13. भाषायां परीक्षायाः प्रारूपनिर्माणकाले निम्नलिखितेषु किं कार्यम् आवश्यकं नास्ति ?

a) अध्यापनस्य उद्देश्यानाम् प्रामुख्यम् ।

b) प्रश्नानां विविधरूपाणां प्रामुख्यम् ।

c) काठिन्यस्तराणां प्रामुख्यम् ।

d) विविधलेखनशैलीनां प्रामुख्यम् ।

Ans- d 

14. कश्चिद् अध्यापकः काञ्चिद् शब्दान् स्पष्टतया श्यामपटले लिखति, छात्राश्च तान् स्वलेखनपुस्तिकायाम् लिखन्ति । वर्तनी – शिक्षणप्रविधिषु निम्नलिखितेषु कः प्रविधिः सर्वोत्तमोऽस्ति ?

a) क्रीडाप्रविधिः (Play-method)

b) अभ्यासप्रविधिः (Drill Method)

c) प्रतिलेखनप्रबिधि (Transcription Method)

d) श्रुतलेखप्रविधिः

Ans- c 

15. निम्नलिखितेषु मूकपठनस्य कः लाभः नास्ति ?

a) इदम् छात्राणां सङ्कोचं लज्जाशीलतां च दूरीकरोति ।

b) इदम् छात्राणां शक्तिं संरक्षति ।

c) छात्राः अर्थोद्बोधेन चिन्तनेन च अर्थज्ञानं कुर्वन्ति

d) इदम् छात्रेषु स्वाध्यायस्य प्रवृत्तिं प्रोत्साहयति ।

Ans- a 

ये भी पढ़ें-

CTET 2022: शिक्षक भर्ती परीक्षा में हमेशा पूछे जाने वाले गणित शिक्षण से जुड़े बेहद जरूरी सवाल, यहां पढ़िए

CTET Sanskrit MCQ Test: शिक्षक पात्रता परीक्षा में बेहतर परिणाम पाने के लिए पढ़िए, संस्कृत भाषा शिक्षण के यह महत्वपूर्ण सवाल

सभी TET परीक्षाओ की नवीनतम जानकारी के लिए हमारे टेलीग्राम चैनल के सदस्य जरूर बने Join Link नीचे दी गई है।

The post CTET 2022: संस्कृत पेडगॉजी से सबसे अधिक पूछे जाने वाले बेहद महत्वपूर्ण सवाल, अभी देखें appeared first on ExamBaaz.

सीटीईटी और बिहार टेट परीक्षा में पूछे जा सकते हैं, संस्कृत के यह महत्वपूर्ण सवाल—Sanskrit Pedagogy Important Question for CTET Bihar TET Exam 2022

Q. विद्यार्थिनां कार्यनिष्पादने दुर्बलतायाः कारणं शिक्षिका एकस्याः परीक्षायाः प्रस्तुति करोति । सा पर कथ्यते

(a) निदानात्मक परीक्षा (diagnostic test) 

(b) उपलब्धि परीक्षा ( achievement test) 

(c) योगात्मक परीक्षा (summative test) 

(d) दक्षता परीक्षा (proficiency test)

Ans – (a)

Q. काचिद्भाषाशिक्षिका एका कक्षा पाठयित्वा स्वदैनन्दिन्यां लिखति – “छात्रेभ्यः भाषाक्रीडा बहु अरोचत । ते तस्यां क्रीडायां सक्रियभागं गृहीतवन्तः परंतु तृतीयः समूहः अपेक्षितं प्रतिफलं न प्राप्तवान् । एतद् उदाहरणम् अस्ति तस्याः

(a) उपाख्यानात्मक वृत्तस्य (Anecdotal record)

(b) परावर्तक-चिन्तनस्य (Reflective thinking)

(c) निरीक्षणस्य

(d) आकलनस्य (Assessment )

Ans- (a)

Q. एकः प्रभावी भाषाशिक्षकः –

(a) पाठ्यपुस्तकस्य उपयोगं करिष्यति, तथैव पाठ्यपुस्तकाद् बहिरपि गमिष्यति 

(b) तेषां प्रश्नपत्राणां निर्माणं करिष्यति यानि पाठ्यपुस्तकाधारितानि एव सन्ति 

(c) निर्धारित-पाठ्यपुस्तकाद् बहिः न गमिष्यति

(d) पाठ्यपुस्तकस्य समस्तप्रश्नानाम् उत्तराणि छात्रान् अधिगमयति

Ans- (b)

Q. भाषाधिगमार्थ कि सर्वाधिक महत्त्वपूर्णम्

(a) अतिरिक्तपठनसामग्री

(b) बालसाहित्यम्

(c) अभ्यास प्रपत्रम्

(d) पाठ्यपुस्तकम्

Ans – (b)

Q. कि विद्यार्थिषु सर्जनशीलतां प्रोत्साहयिष्यति?

(a) स्वानुभवानुसार स्वतन्त्रतया लेखितुम् अवसरप्रदानम् ।

(b) नैतिककथानां पठनार्थं लेखनार्थं च छात्रेभ्यः निर्देशः

(c) अधिगमे रुचिं जनयितुं छात्रेभ्यः निर्देशः । (

d) परीक्षायाम् उत्तमगुणान् प्राप्तुं विद्यार्थिय विशेषप्रशिक्षणम्।

Ans- (a)

Q. भाषायां “मनः प्रतिचित्रणम्” (Mind Mapping) नामः

(a) कथागतायाः / कवितागतायाः भूमेः मानचित्रस्य अङ्कनम् ।

(b) एकस्य साहसिककार्यस्य कार्ययोजना तथा तस्याः निवेदनं कर्तुं छात्रेभ्यः निर्देशः । 

(c) नूतनविचाराणां बोधार्थं सर्जनार्थं तथा च तेषां सम्बन्धस्थापनार्थं छात्रेभ्यः अवसर प्रदानम्

(d) एकस्य मनसः चित्राङ्कनम् ।

Ans- (b)

Q. लेखनकौशलविकासक्रमे कि सर्वाधिक महत्त्वपूर्णम्

(a) शुद्धवर्तन्याः प्रयोगः

(b) प्रदत्तसंवादानां प्रयोगेण सह लेखनं निर्देशानां पालनं च 

(c) लेखने भवतां मतानां विचाराणाम् अनुभवानां च 

(c) लेखने भवतां मतानां विचाराणाम् अनुभवानां च अभिव्यक्तिः

(d) सुन्दरहस्ताक्षरैः लेखनम्

Ans – (a)

Q. एक: भाषाध्यापकः सर्वेषां छात्राणाम् अधिगमशैलीनाम् आवश्यकतां समायोजितुं शकोति।

(a) प्रतिदिनं छात्राणाम् आकलन कृत्वा

(b) केवलम् अध्ययननार्थं न अपि तु नृत्ये वाद्ये तु क्रीडायां चित्राङ्कनकक्षायां च भागं ग्रहीतुं छात्रेभ्यः प्रेरयित्वा

(c) विभिन्नानां शिक्षणविधीनां पद्धतीनां च प्रयोगं कृत्वा विभिन्नछात्राणाम् आवश्यकतानुसारं विभिन्नैः आकलनोपायैः 

(d) प्रत्येक शब्द पाठयित्वा अनुवाद कृत्वा अनन्तरं च पाठस्य | पुनरावृत्तिं कृत्वा

Ans-(c)

Q. सम्भाषणकौशले अत्यन्तं महत्त्वपूर्णम् अस्ति- 

(a) सन्दर्भानुसारं परिस्थित्यनुसारं च कथनम्

(b) मृदुभाषणम् 

(c) आलङ्कारिक भाषाप्रयोगः

(d) स्पष्टं शुद्धम् उच्चारणम्

Ans- (a)

Q. एकस्याः भाषायाः अधिगमसमये छात्रः का शिष्टसमस्याम् अनुभवति इति अवगन्तुं शिक्षकः या परीक्षाम् आयोजयति सा कथ्यते –

(a) निदानात्मक परीक्षा (Diagnostic test) 

(b) संवादात्मक परीक्षा (Communicative test)

(c) समस्यापूर्ति परीक्षा (Problem solving test)

(d) विविक्तविन्दु परीक्षा (Discrete point test)

Ans -(b)

Read more:-

CTET/ Bihar TET 2022 EVS NCERT Set 14: NCERT पाठ्यक्रम से संबंधित पर्यावरण के बेहद रोचक सवाल, यहां पढ़ें परीक्षा के लिए संभावित प्रश्न

CTET/ Bihar TET 2022 EVS NCERT Practice Set 12: जल्द प्रारंभ होंगी दो बड़ी TET परीक्षाएं, पूछे जाएंगे ‘पर्यावरण’ में NCERT पर आधारित, ऐसे सवाल

इस आर्टिकल में हमने CTET / Bihar TET परीक्षा की तैयारी कर रहे अभ्यर्थियों के लिए ‘संस्कृत पेडागोजी’ के अंतर्गत (Sanskrit Pedagogy Important Question) महत्वपूर्ण MCQ का अध्ययन किया. टीईटी परीक्षाओं की नवीनतम अपडेट प्राप्त करने के लिए आप हमारे टेलीग्राम चैनल से जुड़ सकते हैं

For Latest Update Please join Our Social media Handle

The post CTET / Bihar TET 2022 Sanskrit Pedagogy Practice MCQ: दो आगामी बड़ी शिक्षक पात्रता परीक्षा की दृष्टि से बेहद महत्वपूर्ण है ‘संस्कृत’ के, ये संभावित प्रश्न appeared first on ExamBaaz.